PHÂN XANH LÀ GÌ? VAI TRÒ CỦA PHÂN XANH TRONG NỀN NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ
Phân xanh là một loại phân hữu cơ được sản xuất từ cây xanh, chủ yếu là các cây có khả năng phát triển nhanh và giàu dinh dưỡng như cỏ, đậu hoặc các cây thuộc họ đậu. Sau khi được cắt tỉa hoặc thu hoạch, những cây này có thể được chôn trực tiếp vào đất hoặc để phân hủy tự nhiên trên bề mặt đất, nhằm tạo nguồn cung cấp dinh dưỡng thiết yếu cho đất mà không cần dùng đến phân bón hóa học.
Phân xanh được sử dụng để cải tạo đất theo cách bền vững, hoạt động như một lớp phủ tự nhiên. Các cây này vừa giúp bảo vệ đất khỏi xói mòn, vừa ngăn ngừa sự phát triển của cỏ dại. Khi cây phân xanh phân hủy trong đất, chúng tạo điều kiện lý tưởng để cải thiện độ tơi xốp của đất và giúp rễ cây trồng phát triển thuận lợi hơn.
VAI TRÒ CỦA PHÂN XANH TRONG CẢI TẠO ĐẤT
1. Cải Thiện Tính Chất Vật Lý Của Đất
Giữ ẩm cho đất: Khi cây phân xanh phân hủy, chúng tạo thành các cấu trúc đất mềm và xốp, giúp đất có khả năng giữ nước tốt hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong những vùng khí hậu khô hạn, giúp cây trồng có đủ nước để phát triển.
Tăng độ thoáng khí và thấm nước: Rễ cây phân xanh bám sâu vào lòng đất, tạo nên các lỗ rỗng, giúp đất không bị nén chặt và dễ dàng thấm nước hơn. Kết cấu đất cải thiện giúp hạn chế tình trạng ngập úng và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của rễ cây trồng.
2. Cải Thiện Tính Chất Hóa Học Của Đất
Tăng khả năng giữ chất dinh dưỡng: Khi cây phân xanh phân hủy, đất sẽ tăng khả năng giữ và trao đổi các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Các chất này sẽ tồn tại lâu dài trong đất, giảm nhu cầu bổ sung phân bón hóa học.
Giảm tích tụ muối trong đất: Một số loại cây phân xanh có khả năng hấp thụ muối từ đất, giúp giảm tình trạng đất bị mặn hóa – một yếu tố gây bất lợi cho sự phát triển của cây trồng.
3. Cải Thiện Hệ Vi Sinh Vật Trong Đất
Thúc đẩy đa dạng sinh học: Phân xanh là nguồn thức ăn phong phú cho các vi sinh vật có lợi trong đất. Khi các vi sinh vật này phát triển, đất sẽ trở nên phì nhiêu và giàu sinh khí, giúp cây trồng tăng sức đề kháng tự nhiên và giảm nguy cơ bị sâu bệnh tấn công.
Giảm tác động của luân canh liên tục: Trồng cây phân xanh xen kẽ trong chu kỳ canh tác giúp tránh hiện tượng suy thoái đất do trồng liên tục một loại cây. Luân canh với cây phân xanh giúp đất có thời gian tái tạo, duy trì độ phì nhiêu và sức sống tự nhiên.
Hạn chế sự phát triển của tuyến trùng gây hại: Một số loại cây phân xanh như cúc vạn thọ có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của tuyến trùng, giảm thiệt hại do sâu bệnh gây ra cho các cây trồng khác trong khu vườn.
4. Cung Cấp Nguồn Dinh Dưỡng Cho Đất
Bổ sung nitơ tự nhiên: Các loại cây họ đậu có khả năng cố định nitơ từ không khí và trả lại cho đất khi phân hủy, cung cấp nguồn dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng mà không cần phân bón hóa học.
Cung cấp vi trung lượng và chất xơ tự nhiên: Phân xanh sau khi phân hủy bổ sung vi trung lượng (như magie, canxi, lưu huỳnh) và chất xơ vào đất. Các dưỡng chất này vừa nuôi dưỡng cây trồng, vừa hỗ trợ hệ vi sinh vật phát triển mạnh mẽ. Sự phong phú của chất hữu cơ và vi sinh vật giúp đất thêm tơi xốp, phì nhiêu, nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện chất lượng nông sản.
Phân xanh là giải pháp bền vững giúp cải thiện chất lượng đất, duy trì hệ sinh thái đất khỏe mạnh và giảm phụ thuộc vào phân bón hóa học. Việc sử dụng phân xanh không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường và xây dựng hệ sinh thái tự nhiên bền vững.
